NGHIÊN CỨU VERIFY XÁC NHẬN LỢI ÍCH LÂU DÀI VÀ AN TOÀN CỦA CHIẾN LƯỢC PHỐI HỢP SỚM VILDAGLIPTIN VỚI METFORMIN, KHẮC PHỤC TRÌ TRỆ TRÊN LÂM SÀNG TRONG ĐIỀU TRỊ TÍCH CỰC CHO BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƯỜNG TYPE 2

Các hướng dẫn kiểm soát tăng đường huyết trong bệnh đái tháo đường type 2 khuyến cáo dùng metformin như liệu pháp dược lý khởi đầu, với điều trị tích cực theo tuần tự và chỉ phối hợp điều trị bước hai khi không đạt được kiểm soát đường huyết (HbA1c ≤ 53 mmol/mol hoặc ≤ 7,0%). Tuy nhiên, với tình trạng trì trệ trên lâm sàng, việc tăng cường điều trị tích cực thường bị trì hoãn, dẫn đến mất kiểm soát đường huyết và đối mặt với tình trạng tăng đường huyết có thể phòng tránh được.Nghiên cứu tiến cứu về Đái tháo đường ở Vương quốc Anh (UKPDS) là nghiên cứu then chốt đầu tiên chứng minh ưu thế của kiểm soát đường huyết sớm, tích cực so với chiến lược thông thường trên các biến chứng mạch máu nhỏ, liên quan đến giảm nhồi máu cơ tim, giảm tử vong do đái tháo đường, giảm tử vong chung do mọi nguyên nhân, và tiếp tục có lợi sau 10 năm (hiệu ứng kế thừa). Các nghiên cứu gần đây đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đạt được kiểm soát đường huyết sớm trong vòng 12 tháng đầu tiên sau chẩn đoán, vì điều này giúp cải thiện ổn định đường huyết lâu dài và giảm nguy cơ các biến chứng liên quan. Các nghiên cứu sau đó (ACCORD, ADVANCE và VADT) không cho kết quả tương tự vì thời điểm can thiệp trễ hơn, khi bệnh nhân đã có tiền sử kiểm soát đường huyết không tốt.6 Sau khi nghiên cứu UKPDS hoàn tất, các nhóm thuốc mới điều trị đái tháo đường đã xuất hiện, thích hợp hơn cho điều trị tích cực sớm. Trong thập kỷ vừa qua, thuốc ức chế men dipeptidyl peptidase-4 (DPP-4) đã được chứng minh có khả năng cải thiện kiểm soát đường huyết mà không gây biến cố hạ đường huyết trên nhiều nhóm dân số, trong nhiều thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên, cũng như trong các thử nghiệm không can thiệp ở thế giới thực. Vì có tác dụng chính trên tế bào alpha và beta trong tiểu đảo tuyến tụy, thuốc ức chế men DPP-4 được xem là thuốc bổ trợ lý tưởng cho metformin trong chiến lược điều trị phối hợp sớm, ít có tác dụng ngoại ý như giảm cân và biến cố hạ đường huyết. Hiện đã có nhiều chứng cứ xác nhận bản chất tiến triển của bệnh đái tháo đường type 2 sớm cũng như chậm trễ điều trị tích cực trên thực tế lâm sàng, và do đó, liệu pháp điều trị phối hợp sớm hai nhóm thuốc có cơ chế tác dụng hiệp đồng trong quá trình diễn tiến bệnh liên tục càng sớm càng có lợi hơn so với điều trị tích cực trễ sau đó. Cơ sở lý luận của phương pháp tiếp cận này dựa trên nhiều cơ chế sinh lý bệnh học gây tăng đường huyết mạn tính, và các cơ chế tác dụng hiệp đồng của các thuốc điều trị đái tháo đường hiện có.Trong một phân tích tổng hợp gần đây của 15 thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên đánh giá khởi đầu liệu pháp điều trị bằng phối hợp đôi với metformin so với đơn trị liệu bằng metformin ở bệnh nhân đái tháo đường type 2 chưa được điều trị, Phung và các cộng sự đã ghi nhận rằng liệu pháp phối hợp với metformin làm giảm đáng kể HbA1c, gia tăng tỷ lệ đạt được HbA1c < 53 mmol/mol (7,0%) và giảm đường huyết lúc đói so với metformin. Đã có đề xuất áp dụng chiến lược kiểm soát đường huyết tích cực và sớm hơn, ủng hộ việc sử dụng sớm liệu pháp phối hợp thuốc. Theo đồng thuận năm 2018 của Hội Đái Tháo đường Hoa Kỳ (ADA) và Hiệp hội Nghiên cứu Bệnh Đái Tháo đường Châu Âu (EASD), mặc dù điều trị phối hợp sớm có thể làm giảm HbA1c ban đầu nhiều hơn so với đơn trị metformin, nhưng chưa có nhiều bằng chứng cho thấy ưu thế của nó trong duy trì kiểm soát đường huyết. Trong tạp chí The Lancet (2019), David R Matthews và cộng sự đã báo cáo kết quả nghiên cứu VERIFY (Vildagliptin Efficacy in Combination with MetfoRmIn For EarlY Treatment of T2DM), so sánh hiệu quả lâm sàng lâu dài và độ an toàn của liệu pháp phối hợp sớm metformin và thuốc ức chế men DPP-4 vildagliptin so với khởi đầu đơn trị bằng metformin.Nghiên cứu VERIFY được thiết kế để phản ánh thực hành lâm sàng trong thế giới thực, là nghiên cứu đầu tiên cho thấy lợi ích và độ ổn định đường huyết lâu dài của chiến lược điều trị phối hợp sớm metformin với vildagliptin so với chiến lược phối hợp muộn trong chăm sóc thường quy hiện hành cho các bệnh nhân đái tháo đường type 2 mới được chẩn đoán, cung cấp bước tiến mới trong điều trị mà vẫn tôn trọng các kết quả trước đây. Nghiên cứu thu nhận một dân số mẫu đa dạng, phân bố trên nhiều vùng địa lý khác nhau, đa sắc tộc với thời gian nghiên cứu dài (5 năm). Chiến lược phối hợp sớm không những giúp giảm đáng kể và hằng định nguy cơ tương đối thời gian thất bại đối với điều trị ban đầu, mà còn giảm nguy cơ tương đối về thời gian thất bại đối với điều trị lần hai khi tất cả các bệnh nhân đã được điều trị phối hợp. Ngoài ra, tỷ lệ bệnh nhân trong nhóm điều trị phối hợp sớm duy trì HbA1c cao hơn và các giá trị đường huyết khác thấp hơn trong toàn bộ thời gian nghiên cứu. Nghiên cứu một lần nữa đảm bảo rằng điều trị phối hợp metformin với vildagliptin được dung nạp tốt, an toàn và hiệu quả, không có các phát hiện bất ngờ hoặc mới về tác dụng ngoại ý.Các kết quả này phản ánh sự hiểu biết sâu hơn về các cơ chế sinh lý bệnh học dựa trên bản chất tiến triển của bệnh đái tháo đường type 2 mới được chẩn đoán, và tăng thêm các công cụ và chiến lược điều trị hữu hiệu trong việc tối ưu hóa kiểm soát sớm bệnh đái tháo đường.